گونه‌شناسی مسکن روستایی شهرستان سواد کوه از نظر معماری و سازه

معماری بومی هر منطقه تحت تأثیر شرایط اقلیمی، جغرافیایی و فرهنگی آن منطقه به‌وجود می‌آید. خانه‌های بومی هر منطقه بیانگر قرن‌ها تجربه در استفاده بهینه از مصالح، روش‌های ساخت و ملاحظات اقلیمی و.... می‌باشد و بی‌توجهی به این مسئله می‌تواند باعث از بین رفتن این نوع معماری و همچنین فراموشی تجربه‌های معماران بومی‌شود. بنا به اهمیت این موضوع در این پژوهش به بررسی گونه‌شناسی معماری و سازه مسکن روستایی شهرستان سوادکوه پرداخته شده است. از آنجا که منطقه سواد کوه دارای آب و هوای معتدل و مرطوب در دامنه و سرد وکوهستانی در کوه‌های اطراف آن است چنین به‌نظر می‌‌رسد که تفاوت در خرده اقلیم‌های این منطقه سبب به‌وجود آمدن گونه‌های مختلف مسکن‌های روستایی در منطقه مورد مطالعه شده است. بدین جهت در این مقاله به بررسی گونه‌های مختلف مسکن روستایی از نظر ترکیب فضایی (پلان) و سازه‌های بومی مورد استفاده درآن‌ها پرداخته شده و هدف نهایی، مستند‌سازی گونه‌های سازه و معماری مسکن بومی این شهرستان بوده است. این مقاله قصد دارد به سؤالاتی چون شناسایی انواع پلان مسکونی و رابطه معناداری بین آن‌ها همچنین شناسایی مصالح غالب در ساخت و ساز خانه‌های روستایی و نوع سازه‌هایی که در این مناطق استفاده شده است، بپردازد.  روش مطالعه این مقاله به‌صورت کیفی بوده و اطلاعات بر‌اساس نظریه‌ای برخواسته از داده‌ها و مطالعه موردی و اسنادی، مصاحبه و مشاهده به‌دست آمده است. بدین لحاظ این مقاله ‌عوامل متعددی چون اقلیم، مصالح و فنون ساخت و ... را که موجب بوجود آمدن این نوع معماری شده است، مورد بررسی قرار می‌دهد. در  پایان این تحقیق مشخص گردیده است  که پلان‌های مسکونی به‌صورت خطی، U و L  شکل و در جهت شرقی- غربی اجرا شده، مصالح مصرفی آن بوم‌آورد بوده و بیشتر از چوب، سنگ و خاک استفاده شده است. همچنین از نظر سازه به چهار گونه کلی، لارده‌ای، چینه‌ای و ترکیبی تقسیم‌بندی می‌شود.